Ouders zijn net mensen?

“Overbezorgde moeders maken kinderen onzeker” kopten de kranten laatst. “Afwezige vaders doen jongetjes vervreemden van hun mannelijkheid” is ook een mooie. “Sociale status ouders van invloed op geluksgevoel kinderen” is al dubieuzer maar levert toch ook veel ja-geknik op. Wat me opvalt is dat wanneer we het over ouders en kinderen hebben, en over opvoeden in het bijzonder, vrijwel altijd het kind centraal staat. Er wordt bijvoorbeeld wél gekeken naar welk effect een bepaalde opvoedstrategie op het kind heeft maar ik heb nog maar zelden iets gelezen over het effect van een kind op de ouder.

Even tot je door laten dringen. Hoe beïnvloed mijn kind mij als mens? Als je intensief samenleeft zoals in een gezin ontkom je immers niet wederzijdse beïnvloeding. [...] Lees verder

Kom binnen…

“Kom binnen, ga zitten, wil je koffie? Thee?” Ik kom mijn dochter ophalen en als altijd ontvangt de moeder van het vriendinnetje me allerhartelijkst. Zelf vergeet ik het vaak om te vragen, of het komt nét niet uit, pas als zo’n moeder dan weg is bedenk ik ‘ach ik had moeten vragen of ze een kopje thee wilde’ en dan voel ik me zo’n onvriendelijk mens, al bedoel ik het niet kwaad… De lange keukentafel nodigt uit tot aanschuiven en ach waarom eigenlijk niet, ik heb best even tijd voor een bakje. Terwijl we daar zo samen genoeglijk de dag doornemen kijk ik mijn ogen uit in de grote woonkeuken, het kloppend hart van dit gezin. De aanrecht is nog wit van de vers rondgestoven bloem, de appeltaart inmiddels in de oven. [...] Lees verder

Zo moeder, zo dochter?

Estelle hikt op de zwemles al wekenlang aan tegen het onder water zwemmen. Ze is als een speer gegaan totdat het gat haar hindernis werd. Ik snap het wel, zelf heb ik alleen mijn A diploma omdat ik niet onder water durfde zwemmen. Dat hoefde destijds pas met je B diploma. Misschien leert ze het wel nooit want het ís ook verschrikkelijk eng. Ik ga nu nóg niet met mijn hoofd onder water. Net als mijn moeder trouwens, die riep bij het zwemmen in de Maas altijd panisch dat haar kapsel niet nat mocht worden. Maar dat was natuurlijk ook gewoon omdat ze niet onder water durfde. Het zit bij ons gewoon in de genen ben ik bang. Ik wil het al bijna opgeven, overweeg zelfs om maar met de zwemles te stoppen. [...] Lees verder

Moeders wil is wet?

‘Oh nee hè, kijk nou wat er gebeurt, dat gaat niet goed, het kleintje wordt verstoten!’ roept mijn dochter verschrikt als ze ziet hoe de moederijsbeer haar jong op de grond laat stuiteren. Ik sus dat het zo’n vaart niet zal lopen, dat het voor de moeder ook allemaal nieuw is en ze het nog moet leren en dat ijsbeerbaby’s daar op gebouwd zijn. Acht jaar geleden stond ik zelf te stuntelen met mijn eersteling en vreesde ik de dag dat ’t kindje in een onbewaakt ogenblik van de commode zou vallen. Wat voelde ik me onhandig en onzeker, en ik kon haar ook niet vragen of ik het allemaal wel goed deed. Ik prutste met kleertjes aantrekken, aarzelde over wel of niet troosten bij het huilen en wist me geen raad als ze niet wilde slapen volgens het schema van de kraamzuster. [...] Lees verder

Ambivalent moederschap

Wanneer wist jij dat je kinderen wilde? Sommigen weten het al jong, het spelen met poppen geeft ze het overtuigende gevoel dat ze later een gezin met kinderen willen. Prille pubermeisjes die oppassen op de kinderen van de buren kunnen ook zo stellig zijn; ‘zo schattig, ik wil er later vier’ dwepen ze vol overgave. En ik zou de twintigers niet graag de kost geven die vanzelfsprekend kinderen hebben gekregen, omdat het zo ‘hoort’. “Daar dacht je niet bij na” zoals mijn moeder zeggen zou.

Voor mij was het niet zo glashelder. Ik heb lang getwijfeld, of eigenlijk, heel lang heb ik er überhaupt niet over nagedacht. Totdat een dierbare collega tussen neus en lippen door ‘wacht maar af, de biologische klok gaat vanzelf tikken’ tegen me zei. [...] Lees verder

Helicopterview

‘Ik weet me geen raad, het meiske slaapt 20 minuten en is dan alweer wakker. Thuis slaapt ze met gemak twee uur achter elkaar. En ze wil niet in de box, ze huilt alleen maar. Ik kan mijn dochter toch niet blijven bellen om haar de borst te geven?’ Oma klinkt gedesillusioneerd. Ze had zich het oppassen duidelijk anders voorgesteld. Ze voelt zich verantwoordelijk voor het welslagen maar ik vraag me af hoever je invloed daarin reikt. Want natuurlijk heeft ze voor de goede voorwaarden gezorgd. Er is plaats gemaakt voor een bedje en een box, de moeder heeft instructies achtergelaten en het kind wordt met open armen liefdevol ontvangen. Maar ben je er daarmee? Blijkbaar niet.

Ik probeer me voor te stellen hoe het voor een mensje van amper tien weken oud is om de vertrouwde omgeving van huis en haard te verlaten. [...] Lees verder

Foto’s voor later

‘Kijk, dit is mijn oude school, of eigenlijk was dit juist het nieuwe gebouw. In de derde klas kwamen de jongens erbij op onze meisjesschool.’ Mijn dochters kijken me ongelovig aan,  “zat jij op een school met alléén maar meisjes?” Op de volgende bladzijde springen we in de tijd en vier ik mijn tiende verjaardag op een camping in Drenthe. ‘Oh ja, die verschrikkelijke vakantie, de enige keer dat we eerder terug naar huis gegaan zijn. En dat alleen omdat er geen water in de buurt was..’ Elke foto roept herinneringen op aan sferen, anekdotes, verhalen die mij verteld zijn en samen met mijn kinderen blader ik in grote stappen door mijn kinderjaren heen. Wat is dat een mooie laagdrempelige manier om het verleden te ontsluiten. [...] Lees verder

Veiligheid voor alles

“Mama, zag je dat? Die mevrouw deed heel boos omdat haar kindje op de glijbaan probeerde te klimmen. Ze pakte het meteen weg van de tweede tree van het trappetje.” Estelle is verontwaardigd naar me toegerend en kijkt me nu met grote vragende ogen aan. Ik zag het gebeuren en het verbaasde me ook, maar hoe leg je een kind van zes uit dat je als ouder altijd schippert tussen ‘laten gaan’ en ‘ingrijpen’. De ene keer lukt dat beter dan de andere keer. Het ge-pas-op en kijk-uit is vaak niet van de lucht in een speeltuin. Vaak al voordat er sprake is van enig gevaar. Nu moet je als ouder ongelukken zien te voorkomen, dat spreekt, maar de truc is die waarschuwingen dan wel op het goede moment te laten klinken en ze niet te pas en te onpas uit te kramen. [...] Lees verder

Herstel

Week in, week uit ploeter ik bij de handwerkles. Mijn naald stroef van het zweet in mijn handen, de draad verfomfraaid van het vele uithalen en opnieuw beginnen. De jongens mogen houtbewerken, jaloers kijk ik naar buiten waar ze bezig zijn spijkers in hun plankjes te slaan. Dat zou ik ook wel willen. Maar ik ben tien en heb geen keus, ik ben een meisje en dus heb ik handwerkles. Wanneer ik na maanden het resultaat trots mee naar huis neem zegt mijn moeder “wat is dat voor broddelwerk, haal maar uit, dat kan veel netter”. Vanaf die dag krijg ik op mijn vrije woensdagmiddag thuis naailes. Ik haat het maar tegensputteren helpt niet. Pas als ik perfecte naden stik op het machine, een schortje heb geborduurd en een patroon tot nachtjapon weet om te toveren mag ik stoppen. [...] Lees verder

Samen aan tafel

Woensdagmiddag, Rosa’s vriendje Japie komt mee uit school en we gaan eerst een boterham eten. “Thuis mag ik nooit zelf mijn brood smeren. Mijn moeder vraagt gewoon wat ik er op wil hebben. Jullie eten altijd aan tafel hè?” zegt hij en door de manier waarop hij het zegt meen ik naast verbazing ook enige jaloezie te bespeuren. “Waarom eigenlijk?” Goede vraag, daar heb ik al een tijdje niet meer over nagedacht. ‘We eten aan tafel omdat ik het fijn vind om samen te eten en dan te horen hoe de dag is geweest. Of om alvast te bedenken wat we die dag gaan doen.’ “Ontbijten jullie dan ook aan tafel?!” zegt hij stomverbaasd. Dat schijnt een zeldzaamheid te zijn tegenwoordig maar inderdaad, dat doen wij, al is het maar om mezelf wat opstarttijd te gunnen ’s ochtends. [...] Lees verder