Conversatiestarter

Verlegen stapt ze bij me binnen. Ik weet van de buurvrouw dat ze graag bij me komt poetsen maar zich schaamt dat haar Nederlands beperkt is. Ze wil graag oefenen en heeft gevraagd of ik, net als de buurvrouw, tijdens haar pauze samen koffie wil dringen.

Dus dat doen we. In het begin met veel lange pauzes en ‘sorry, ik begrijp het niet’ over en weer. Als ik vraag hoeveel kinderen ze heeft komt ze er niet goed uit. ‘Drie’, zegt ze, ‘een jongen en een meisje’. Ik steek twee vingers op ‘twéé kinderen dus, een jongen en een meisje.’ ‘Nee’, zegt ze ‘dríe! Is moeilijk.’ Is moeilijk, dat zegt ze als ze de woorden niet kan vinden, maar wat zou ze daar nu mee bedoelen? ‘Heb je een tweeling erbij?’ Ze schudt haar hoofd. ‘Hoe oud zijn ze?’ een andere ingang helpt misschien, denk ik. ‘Adaya acht, Yasin vier…’ Hulpeloos kijkt ze me aan, ‘Is moeilijk’ en haar ogen vullen zich met tranen. Koortsachtig zoek ik naar een aangrijpingspunt. ‘Laat maar’, gebaart ze onmachtig.

Ik ben niet aan het werk. Ik zit aan de keukentafel met mijn poetshulp. Ze hoeft me niks te vertellen als ze dat niet wil. Ze wil wel, maar ze kan niet. Is het gepast als ik doorvraag? Gaat dat om het bevredigen van mijn eigen nieuwsgierigheid? Steekt het redderssyndroom de kop op? Is dit willen snappen van belang voor onze (werk)relatie? Razendsnel tiktakt het zelfonderzoek in mijn hoofd terwijl Farah opstaat en de koffiekopjes op het aanrecht zet. Einde pauze, einde oefening.

Een paar weken later laat ze me haar paspoort zien. Drie kinderfoto’s zijn ingeniet.
‘Is verlopen. Moet nieuwe, maar ik wil niet.’
Met haar duim aait ze over de zwart-wit foto van een bolle kleuter. ‘Nu Jamil nog bij mij’. Opeens valt het kwartje. ‘Bedoel je dat je drie kinderen hebt maar dat er één dood is?’ Opgelucht knikt ze. Stille tranen rollen over haar wangen.

‘Hoeveel kinderen heb je’, is nooit meer de onschuldige conversatiestarter geworden die ik dacht dat het was.

Dit stukje verscheen ook in Ouderschapskennis, jaargang 18 nr. 1