‘Weet je nog, daar speelden we altijd mee op Ameland. Wat was het daar leuk hè?’ ‘Oh jaa’, slaakt de jongste een verzaligde zucht, ‘en toen zat ik in zo’n bakje achter de fiets, met mijn poppen en jij had een aanhangfiets. Dat was echt heel erg leuk.’ Ze spelen in bad met twee onooglijke plastic poppetjes die, in tegenstelling tot menig verantwoord aangeschaft speelgoed, verbazingwekkend lang populair blijven. Ameland, dat was toch – hè, dat is alweer vijf jaar geleden! Maar toen waren de meiden twee en vier, daar kunnen ze toch helemaal geen herinneringen aan hebben?Het was eigenlijk helemaal niet zo’n leuke vakantie. Het was geen strandweer, Rosa was het steeds snel zat op de aanhangfiets, ze was überhaupt over vanalles en nog wat dwars en onhandelbaar en Estelle sliep nog twee keer per dag en deed dat bovendien alleen in haar eigen bed, dus de uitstapjes werden flink beperkt. Maar het klopt dat die twee poppetjes een grote hit waren. Ze gebruikten ze als poppenkastpoppen achter een muurtje van de nabij gelegen speeltuin, en ze speelden er talloze variaties op Hans en Grietje mee. Die Hans-en-Grietjepoppetjes hebben de afgelopen jaren hun herinnering aan die vakantie blijkbaar levend gehouden, daar hoefde ik niks voor te doen.
Wonderlijk hoe dat werkt. Toen we de eerste keer naar Parijs waren geweest vroeg een vriend aan Estelle (toen vijf jaar) wat ze het mooiste had gevonden. We waren op de Eiffeltoren geweest, in een heel hoog reuzenrad, ze had genoten van de beelden in het Louvre en wat was haar antwoord op die vraag; het ontbijtbuffet in het hotel! Je maakt foto’s, vertelt elkaar verhalen en haalt herinneringen op maar wat er van beklijft is uiteindelijk ongewis.
Nou ja, ongewis. Dat was natuurlijk de eerste verse reactie toen we net terug waren. Ik geloof toch dat het zinvol is om samen te praten over de leuke dingen die je hebt gedaan. De kracht van de herhaling doet op de lange termijn zijn werk. Niet alleen de speciale gelegenheden maar juist ook de alledaagse zaken die goed gelukt zijn. Of het nou broodjes bakken is op zaterdagochtend of zingend door de regen naar school, een voorstelling met een ontroerend einde of een tante met een onuitputtelijke snoeptrommel. Koester die momenten samen. Als de heimweefabriek dan op volle toeren werkt, als de kinderen later oud zijn, komen wellicht de gelukkige herinneringen vanzelf bovendrijven. Hebben ze misschien zelfs, met terugwerkende kracht, een gelukkige jeugd gehad.
inderdaad, herinneringen aan de hand van foto’s doen veel, en die kleine dingen ook!
In de nieuwsbrief van het NJI wordt gewezen op nieuw onderzoek waarin bewezen wordt dat jonge kinderen gemakkelijk valse herinneringen ontwikkelen aan zeer onwaarschijnlijke gebeurtenissen. Zie https://www.unimaas.nl/default.asp?id=&template=overig/pers_detail.htm&pid=809&jaar=&red=1 naar de betrouwbaarheid van het geheugen van kinderen. Van de 91 ondervraagde basisschoolkinderen meende 70 procent ooit een ontvoering door een UFO te hebben meegemaakt nadat zij hier fictieve informatie over hadden gekregen.
Waar ik nou nieuwsgierig naar ben; kun je ook valse herinneringen voor goede gebeurtenissen aankweken. Da’s dan misschien niet eens zo’n gek idee als een kind een beroerde tijd heeft meegemaakt. Bovendien bevestigt het onderzoek dat herinneringen gemaakt kunnen worden. Vandaar mijn pleidooi om daar als ouders een actieve rol in te spelen ;-)
Ik ben altijd nieuwsigierig naar het ‘altijd’ in ‘vroeger deden we altijd’, ‘vroeger gingen we altijd’. Ik herken het van mijn eigen vroeger, zie het terug bij mijn kinderen, maar vraag me af waar ‘altijd’ begint. Als je ergens 2 keer op vakantie bent geweest, ging je er dan ‘altijd’ naartoe? Als we twee keer bij oma Koetjesrepen kregen, kregen we die dan ook ‘altijd’. Nou ja, dat soort dingen dus.
dag Rachel, met een grote glimlach lees ik je eerste woorden: “Ik ben altijd nieuwsigierig” ;-)) Ja dat is een bijzonder fenomeen. Waarschijnlijk heeft het te maken met gewoontevorming en de behoefte aan houvast, ergens op kunnen rekenen is fijn als er zoveel nieuwigheid om je heen is (zoals in een kinderleven continu het geval is). Het verwijst ook naar patronen, denk bijvoorbeeld aan stellen die elkaar verwijten ‘jij ook altijd met je…’ en dan (in de onveilige situatie die ruzie is) hun vertrouwde venijnige woordenwisseling weer van stal halen.
Reactie is geredigeerd
Leuk !
Heerlijk ook die fantasie van je dochters die zich vermengen met “echte” herinneringen.
Ontezettend herkenbaar. Ik ben nu al bezig met het terugkijken op haar geboorte, peuter en recente kleutertijd. Met foto’s en verhalen. Ze vraagt ook steeds “papa vertel nog een van toen ik baby was. Het zijn allemaal leuke dingen en ik hoop dat die een positieve basis leggen voor later. Door erover te praten hoop ik dat verder te versterken.